Polska w centrum gry mocarstw – Steve Berry, Protokół warszawski

Argumentem, który ma zmusić prezydenta Janusza Czajkowskiego do zmiany zdania, są dokumenty tytułowego protokołu warszawskiego. Ich ujawnienie może zrujnować karierę polityczną i okryć go infamią. On sam i jego kancelaria są bardzo zdeterminowani, by tak się nie stało. Szanse na przejęcie kompromitujących akt wzrastają, gdy na jaw wychodzi bliska współpraca Czajkowskiego z utalentowaną oficer Agencji Wywiadu, Iwoną Nowak. Razem opracowują plan odzyskania kontroli nad sytuacją.

A ta komplikuje się za sprawą rozgrywek światowych wywiadów takich, jak: CIA, NSA czy SWR, które wespół z prywatnymi kontrahentami chcą przejąć haki na polskiego przywódcę. Kolejnymi posunięciami udowadniają, że nie cofną się przed niczym. Zuchwałe kradzieże, porwania i wymuszanie torturami zeznań kluczowych dla sprawy świadków czy łapówkarstwo – u Berry`ego szwarccharaktery robią to wszystko bez zastanowienia. W „Protokole warszawskim” nie ma miejsca na miękką grę.

Nie ma w powieści też ani chwili na odpoczynek czy nudę. Akcja toczy się błyskawicznie, lokalizacje zmieniają się w mgnieniu oka. Berry wplata też w opowieść o zażartej rywalizacji służb specjalnych elementy metafizyczne. O tym, że będą one istotne dla fabuły, przekonujemy się już w pierwszym rozdziale, w którym dochodzi do kradzieży cennej relikwii związanej z męką Jezusa Chrystusa. Krew, cierń z korony, fragment krzyża, gwóźdź, gąbka i włócznia na przestrzeni wieków stały się elementami kultu. Wielu możnych tego świata wciąż jest przekonanych tak o ich bezcennej wartości, jak również o źródle mocy i nadzwyczajnych predyspozycjach, które wypływają z faktu ich posiadania.

Wątek łączenia profanum z sacrum najmniej przypadł mi do gustu w tej opowieści i jakoś nie pasował do specyfiki działalności oficerów tajnych służb. Widzę tu natomiast nawiązania do twórczości poczytnego autora, który takie połączenia lubi i także stosuje w swoich książkach, czyli Dana Browna.

Steve Berry bardzo dokładnie i z pietyzmem opisuje Kraków, a także kopalnię soli w Wieliczce. W podziemnych korytarzach i salach tej ostatniej osadza kluczową dla intrygi powieści licytację relikwii. Tak realistyczne przedstawienie tych miejsc nie byłoby możliwe bez ich uprzedniego odwiedzenia, co sam autor zresztą potwierdza w obszernych posłowiu. Omawia w nim, co bardziej istotne zagadnienia historyczne, jak i wyłuszcza, które z powieściowych wątków są oparte na prawdzie, a gdzie zostały puszczone wodze fantazji. Nad tymi niuansami w trakcie lektury czytelnik się jednak nie zastanawia, tylko z przyjemnością przyjmuje mieszankę, którą przygotował dla niego autor.

Berry puszcza wielokrotnie oko do swoich odbiorców, dla których dodatkową zabawę stanowi odnajdywanie pierwowzorów książkowych postaci w rzeczywistości. No bo na przykład po opisach charakteru prezydenta USA Warnera Foxa, jak i decyzji przez niego podejmowanych nietrudno się domyślić, na kim wzorowany był ten bohater. Równie łatwo skojarzyć odpowiednik powieściowego prezydenta Janusza Czajkowskiego (który, dla przykładu, „skorzystał z dobrej koniunktury gospodarczej i wprowadził nowe, szczodre dodatki rodzinne”...).

Nazwisko Steve'a Berry'ego na okładce to gwarant dobrej, rozrywkowej lektury. Z jednej strony czytelnik może liczyć na szybką, pełną zwrotów akcję, z drugiej zaś na intelektualną potyczkę pozwalającą zabawić się w poznawanie historycznych ciekawostek. A w „Protokole warszawskim” czekają dodatkowe smaczki dla nas w postaci polskich akcentów.

Steve Berry

„Protokół warszawski”

przeł. Maciej Studencki

Znak Horyzont

Kraków, 2022

430 s.