Sycylijczycy nie zabijają w niedziele

Komisarz Montalbano pod oknem swojego położonego przy samej plaży domu znajduje nad ranem zmaltretowanego, zakatowanego konia. Nim policja zdąży zadziałać, ciało zwierzęcia znika. Wkrótce zostaje zamordowany pewien mężczyzna, a do mieszkania komisarza ktoś kilkukrotnie włamuje się i usilnie czegoś szuka.

Montalbano z pomocą swoich niezawodnych kompanów z pracy zajmie się tą pogmatwaną sprawą. Zakosztuje przy tym nieco blichtru świata zgniłej arystokracji, pójdzie nawet na wyścigi konne i pobawi się w hazardzistę. I znów tylko dzięki błyskotliwości komisarza w fikcyjnym, sycylijskim miasteczku Vigàta, będzie mógł zapanować względny spokój. Nawet wbrew wszechmocnej i wszędobylskiej włoskiej mafii.

Intrygi kryminalne w powieściach Camilleriego, choć precyzyjnie skonstruowane i wcale nie takie proste do rozwiązania, zdają się być tylko pretekstem do diagnozy współczesnych Włoch. Ale takiej napisanej z przymrużeniem oka i z widoczną sympatią autora do swojego pełnego wad narodu. Humor aż skrzy z kart tych niewielkich rozmiarowo kryminałów, a spostrzeżenia Camilleriego trafiają w sedno. Montalbano zauważa na przykład, że podobno mediolańczycy zabijają w soboty, bo w pozostałe dni są zbyt zajęci pracą, za to Sycylijczycy nie zabijają w niedziele, gdyż spędzają je z rodziną w kościele, na lodach i wspólnych obiadach. Dobrze wiedzieć.

Siłą napędową, a może pozostając w temacie najnowszej powieści, koniem pociągowym sycylijskich historii Camilleriego pozostaje postać komisarza Salvo Montalbano. W Śladzie na piasku osiągnął on już poważny wiek średni i ze złością odkrywa, że wbrew własnej woli i chęciom zaczyna się starzeć. Salvo nie przyjmuje tego faktu do wiadomości i tym intensywniej używa życia. Inteligentny, przystojny kobieciarz, obdarzony poczuciem humoru, wiecznie kłócący się przez telefon ze swoją Livią, koneser dobrego jedzenia...

No właśnie, jeśli o jedzeniu już mowa, to nie radzę nikomu zasiadać do lektury powieści Camielleriego o pustym żołądku. Może się to skończyć opróżnianiem w środku nocy lodówki (bo książkę, zacząwszy czytać do poduszki, kończy się w głęboką noc, dokładnie na dwieście pięćdziesiątej ósmej, czyli ostatniej stronie). Kto by nie był wrażliwy na te smażone jeszcze na łodzi, wyłowione prosto z morza sole, wielkie krewetki okraszone tylko sokiem z cytryny, pieprzem i solą, te wszystkie owoce morza, makarony i dania, których nazw nawet nie powtórzę, ale z dziką ochotą bym je zjadła po tak smakowitej lekturze!

Camilleri przyznaje, że pomysły na swoje powieści czerpie, wyczytując w gazetach dziwne, kryminalne historie, jakie przydarzają się w sycylijskich miasteczkach. Oby więc nigdy nie zastrajkował roznosiciel gazet, dostarczający pisarzowi poranną prasę!

Andrea Camilleri

Ślad na piasku

Noir Sur Blanc

Warszawa, 2013

258 s.