Wścibska staruszka z St. Mary Mead, panna Jane Marple, to druga po Poirocie główna bohaterka powieści detektywistycznych Agathy Christie. Sama autorka o wiele bardziej przepadała za nią niż za zarozumiałym Herkulesem Poirotem. Jane Marple to uosobienie angielskości rozumianej jako zdrowy rozsądek, sceptycyzm, dystans i powściąganie emocji.
Pojawia się panna Marple
Christie już wcześniej próbowała stworzyć podobną do Marple bohaterkę – była to Caroline Shepherd, występująca u boku Poirota w Zabójstwie Rogera Ackroyda. W zamyśle postać starej panny wcale nie miała pozostać na długo na kartach powieści, a już na pewno nie miała się stać konkurencją dla małego Belga. Plany planami, a w rezultacie oprzygodach panny Marple możemy czytać w dwunastu powieściach i dwudziestuopowiadaniach. Po raz pierwszy pojawia się ona w Morderstwie na plebanii i już wtedy ma jakieś 65-70 lat.
Imię starszej pani Christie najprawdopodobniej zaczerpnęła z nazwy stacji kolejowej w Marple, w Stockport, przez który to przystanek Agatha często przejeżdżała. Inna wersja mówi, że godność staruszki pisarka wzięła od nazwiska rodziny Marple, która mieszkała w Marple Hall, niedaleko Abney Hall, gdzie z kolei rezydowała Madge, siostra Agathy.
Nie oceniaj książki po okładce
Jane Marple jest raczej szczupła, ma przenikliwe, błękitne oczy i siwe włosy, ubiera się niemodnie, lecz niezwykle starannie. Póki zdrowie jej na to pozwalało, z zamiłowaniem uprawiała ogród. Starsza pani uwielbia ploteczki, chodzi wkoronkowym czepku i rękawiczkach, a największym jej hobby jest robienie na drutach. Nikt więc się nie spodziewał, że z taką łatwością wytropi każdego mordercę.
Ta wścibska staruszka stworzona na podobieństwo cioci-babci Agathy i jej przyjaciółek z Ealing, detektyw-amator, często wprowadzała wzakłopotanie stróżów porządku. Sukcesy śledcze odnosiła dzięki obserwacji (w końcu była obserwatorką ptaków). Zawsze znajdowała analogiczne do morderstwa zdarzenie, które miało miejsce przed laty w St. Mary Mead. Pozornie rozkojarzona, myślała przenikliwie i dedukowała. Była niezwykle drobiazgowa i pełna staropanieńskich nawyków. Spodziewała się najgorszego po wszystkim i wszystkich i niestety to się zazwyczaj sprawdzało.
Jej motto życiowe brzmiało:
- Młodzi myślą, że starsi są głupi, ale starzy wiedzą, że to młodzi są głupi.
Klub Wtorkowy
Jane Marple często zatrudniała młode panny z pobliskiego sierocińca, które przyuczała do zawodu pokojówki. Panna Marple nigdy nie pracowała zawodowo, a finansowo wspierał ją siostrzeniec, Raymond West, który był powieściopisarzem. Była członkiniom tzw. Klubu Wtorkowego – dyskusyjnego stowarzyszenia, w którym detektywi-amatorzy próbowali rozwiązać dotąd nierozstrzygnięte zagadki kryminalne. Do klubu oprócz panny Marple należeli również: miejscowy wikary, Raymond West czy Joyce – narzeczona Raymonda. Najsprytniejsza spośród nich oczywiście zawsze okazywała się panna Marple.
Książki i filmy
W adaptacjach filmowych Pannę Marple grały: Margaret Rutherford, Joan Hickson, Geraldine McEwan czy Angela Lansbury.
Jedne z lepszych powieści Agathy Christie z panną Marple w roli głównej to:
- Noc w bibliotece (1942)
- 4.50 z Paddington (1957)
- Morderstwo odbędzie się... (1950)
- Zwierciadło pęka w odłamków stos (1962)
- Karaibska tajemnica (1964).